Kanał: Dzielnice Szczecina

Metryczka

  • Widownia: 70041
  • Produkcja: AlfaTV 2016
  • Zdjęcia: Bartosz Semanycz
  • Montaż: Grzegorz Lickiewicz
  • Realizacja: Ryszard Sielicki

Opis

Nowe Miasto jest częścią dzielnicy Śródmieście. Powstało w miejscu dawnego Fortu „Prusy”, zburzonego pod koniec XIX wieku. Obecnie osiedle zamieszkuje blisko osiem tysięcy osób.

Plac Zwycięstwa to plac o nieregularnym kształcie, w przybliżeniu wytyczony na planie prostokąta. Na wysokości Bramy Portowej przechodzi w pl. Brama Portowa. Położony jest na styku ulicy Bolesława Krzywoustego, Mikołaja Kopernika, Kaszubskiej, Więckowskiego, Potulickiej oraz alei Wojska Polskiego. Sygnalizacja świetlna zainstalowana jest jedynie na skrzyżowaniu z ul. Krzywoustego. Plac uległ częściowemu zniszczeniu w czasie II wojny światowej. Wojny nie przetrwała część zabudowań, w tym budynek Verkehrsvereingebäude (towarzystwa komunikacji miejskiej), który został zbombardowany 30 września 1941. Obecnie zabudowa placu Zwycięstwa jest zróżnicowana; stanowią ją zarówno obiekty przedwojenne jak i budownictwo z okresu PRL-u. Pomiędzy ul. Kaszubską oraz ul.Więckowskiego wybudowany został w okresie powojennym gmach przychodni lekarskiej "Medicus". Z zabudowy przedwojennej ocalała okazała kamienica na narożniku z ul.Krzywoustego oraz al.Wojska Polskiego oraz kamienice na narożniku z ul. Kopernika i ul. Bolesława Krzywoustego. Ponadto zachowała się, obecnie opuszczona i zrujnowana, kamienica na rogu z ul. Potulicką, w której przez wiele lat mieścił się Hotel Piast. Mniej szczęścia miały sąsiadujące z nią zabudowania, które zostały zastąpione przez współczesny blok. Budynkiem powojennym jest także gmach należący do banku (narożnik z Więckowskiego i aleją Wojska Polskiego). Powstał on na miejscu kamienicy będącej przed wojną siedzibą banku Randower Kreis-Sparkasse. Oprócz zabudowy mieszkalnej przy placu wznoszą się dwa kościoły - Najświętszego Serca Pana Jezusa oraz św. Wojciecha.

Brama Portowa - brama miejska Szczecina, zbudowana w stylu barokowym w latach 1725-1727 według projektu holenderskiegoprojektanta fortyfikacji Gerharda Corneliusa van Wallrawe (autora m.in. przebudowy twierdzy kłodzkiej i magdeburskiej). est jedną z dwóch (obok Bramy Królewskiej) zachowanych do czasów współczesnych bram, będących pozostałością dawnych fortyfikacji pruskich. Zewnętrzna ściana bramy została ozdobiona przez francuskiego rzeźbiarza Bartholome Damarta. Umieszczono tu tarczę z monogramem króla Fryderyka Wilhelma I, fundatora tego obiektu. W attyce tablica ze złoconym napisem w języku łacińskim, który informuje o prawach państwa brandenburskiego do Pomorza i Szczecina, ponieważ Fryderyk Wilhelm w 1719 kupił Szczecin od Szwedów za dwa miliony talarów. W latach 1902-1932 przed Bramą Portową stała fontanna z neobarokowym pomnikiem bogini Amfitryty dłuta berlińskiego rzeźbiarza Reinholda Felderhoffa. W czasie II wojny światowej w obawie przed zniszczeniem zdemontowano zdobione szczyty bramy i ukryto w Lesie Arkońskim , a samą bramę obsadzono bluszczem i tak przetrwała wojnę. Zdobione szczyty i ozdoby odnaleziono w roku 1957 i z powrotem zamontowano na bramę.

Właściwa nazwa bramy to Brama Berlińska, ponieważ przez tę bramę prowadziła droga ze Szczecina do Berlina. Nazwa Brama Portowa została nadana przez Polaków po 1945 r., aby nie kojarzyła się z niemieckim miastem. Nie ma ona uzasadnienia historycznego, a bramy o nazwie Portowa nigdy nie było w Szczecinie.

Plac Tobrucki (niem. Rathausplatz) - to skwer pomiędzy ul. Dworcową, św. Ducha a Nową. Na placu znajduje się Pomnik z kotwicą, na którym przed wojną stała rzeźba Sediny, oraz gmach Czerwonego Ratusza, w którym mieści się Urząd Morski w Szczecinie. W najbliższej okolicy jest usytuowany budynek Poczty Polskiej, Książnica Pomorska oraz rektorat Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego z charakterystyczną wieżą.


Czerwony Ratusz - dawny ratusz miejski, zwany też Nowym (niem. "Neues Rathaus"). Znajduje się przy pl. Batorego. Wmurowanie kamienia węgielnego pod budowlę miało miejsce 2 listopada 1875 r. choć budowa Ratusza przewidziana została przez władze miejskie już w 1856. Prace budowlane zostały zakończone 10 stycznia 1879 r. Projekt ratusza wykonał szczeciński radca Konrad Kruhl. Nowy Ratusz nawiązał swoją formą do rozwiniętej fazy nurtu gotyckiego.
Fasada budynku jest zdobiona m.in. balkonami, wieżyczkami oraz herbami Szczecina. Do wnętrza ratusza prowadzi klatka schodowa zdobiona tralkami w formie ażurowych, ostrołukowych arkadek. Korytarz i sala kawiarniana mają sklepienie krzyżowo-żebrowe. We wnętrzu sali znajduje się herb Szczecina z1660 r. przeniesiony ze starego ratusza i wmurowany w ścianę. Zarząd Miasta mieścił się tutaj do roku 1945.
Zniszczony w wyniku podpalenia przez niemieckie bojówki w końcowym etapie II wojny światowej, gmach ratusza został odbudowany w latach sześćdziesiątych XX wieku.
Obecnie znajdują się w nim biura instytucji morskich tj.: Urząd Morski, Polska Izba Handlu Zagranicznego, Rada Morska przy Sądzie Wojewódzkim, Biuro Projektowe Budownictwa Morskiego, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej i inne. 


Urząd Pocztowy Szczecin 2 mieści się przy ul. Dworcowej. Budynek wykonany jest z czerwonej cegły w stylu neogotyckim. Jest najstarszym zachowanym przykładem XIX-wiecznej architektury pocztowej. Gmach zbudowany został etapami w latach 1872-1905 według projektu Carla Schwatlo. Był rozbudowywany w roku 1877 i późniejszych, aż do czasów I wojny światowej. Po II wojnie światowej mieściły się tutaj: Urząd Pocztowy nr 2, inspekcja radiowa, laboratorium telekomunikacyjne oraz Technikum Łączności. W latach 1994-1995 budynek poddano konserwacji i gruntownie odremontowano.


Dworzec kolejowy „Szczecin Główny” jest najważniejszym dworcem Szczecina, a zarazem jedną z najstarszych stacji kolejowych na terenie Polski. Był pierwszym etapem do likwidacji obwarowań miejskich Fortu Prusy i zapoczątkował rozwój infrastruktury kolejowej na Pomorzu Zachodnim. Pierwszy pociąg wjechał na dworzec 15 sierpnia 1843 roku (stacja nosiła wtedy nazwę „Dworzec Berliński”). Obecny budynek dworca powstał w 1900 roku. W latach 2015-2016 dworzec przeszedł gruntowny remont.


Szczecińska Wenecja – zespół zabudowy fabrycznej nad Odrą na wysokości ul. Kolumba, należący pierwotnie do C. Lefevera. W 1900 roku wystąpił on do Policji Budowlanej Szczecińskiego Urzędu Miejskiego o pozwolenie na budowę 5-kondygnacyjnego budynku fabrycznego (przemysł spirytusowy) wg projektu C. Kalma. Zgodnie z dokumentacją archiwalną w 1901 roku na zabudowę posesji składały się: stary budynek mieszkalny, prawdopodobnie z lat 50-tych XIX wieku, remizy, kotłowni (komin o wysokości 38 m), stajni i budynku fabrycznego. W 1902 roku w miejscu stajni wzniesiono nowy magazyn, rok później na kolejny magazyn zaadaptowano starą remizę. Nowy magazyn połączono z budynkiem fabrycznym krytym gankiem zawieszonym na wysokości 4 kondygnacji. W 1905 roku rozbudowano część położoną bezpośrednio nad Odrą.
W 1924 roku fabryka Lefevera weszła w skład Rückforth-Konzern. Tuz przed wojną nowym właścicielem zabudowań został Karl Gless, zarządzający firmą Waren- und Herings - Großhandlung Kaffee - und Getreide - Großfösterei.
W czasie wojennych bombardowań zniszczeniu uległ tylko budynek mieszkalny.
W czerwcu 1951 roku budynek przekazano w użytkowanie Centrali Ogrodniczej, która zainstalowała w budynkach przetwórnię warzyw i owoców, a od 1958 roku również wyrób win. Zabudowania pozostają w użytkowaniu firm związanych z ogrodnictwem.  Ich wnętrza są imponujące. W środku nie brakuje zresztą gotowych elementów niebanalnej scenografii. W piwnicach starej fabryki Lefevera stoi pełno gigantycznych beczek (takich jak w reklamie jednego z piw). Są wielkie kadzie, większe od człowieka dzbany, a nawet wysoki na kilka metrów kocioł okrętowy wymontowany w latach 70. ze statku "Maria". A widok na rzekę z górnych pięter! Jedyny taki w Szczecinie. Kompleks wzniesiono w stylu charakterystycznym dla budowli przemysłowych i użyteczności publicznej. Ten styl charakteryzowały proste bryły oraz ceglane lica budynków, tylko ze skromnym detalem. Od tego kanonu odbiega jedynie budynek dla administracji oraz stacja transformatorowa. Powstały one już w latach dwudziestych ubiegłego wieku. 

źródło: wikipedia.org